Waarom hebben vrouwen eigenlijk geen baard?

Het is een cyclus die nooit op schijnt te houden: baarden zijn in, baarden zijn uit, ze zijn weer in, ze zijn weer uit… In de 18e eeuw was bijvoorbeeld vrijwel iedere man compleet gladgeschoren, terwijl in de 19e eeuw de baard juist weer helemaal opleefde. Vandaag de dag kunnen we er niet omheen: baarden zijn helemaal hot. De liefde ervoor komt voort uit het feit dat mannen zich ‘mannelijker’ voelen met een baard, maar ook omdat blijkt dat vrouwen er helemaal wild van worden. Evolutionair gezien is dat voor bebaarde mannen natuurlijk geweldig nieuws, maar waarom werkt dat dan niet andersom? Om die reden vandaag in de categorie: ‘Vragen die je nooit gesteld hebt, maar waar je wel antwoord op gaat krijgen’: “Waarom hebben vrouwen eigenlijk geen baard?” 

Lees ook: Baardolie vs. baardbalsem - wat zijn de verschillen?

Waarom hebben we baarden?

Een vrouw met een baard… je moet er niet aan denken, toch? Wakker worden naast de gelijkenis van Conchita Wurst is niet eens wat veel mannen ambieren, dus ergens mogen we evolutie bedanken voor de manier waarop de gladde vrouwengezichten er anno 2019 uit zien. Om te begrijpen waarom vrouwen géén baarden hebben, is het om te beginnen belangrijk om te weten waarom mannen ze juist wél hebben. Daar gaan we je dan ook precies antwoord op geven! Nou ja, wij… een aantal slimme wetenschappers!

"Er zijn twee hoofdprocessen die de evolutie van geslachtsafhankelijke eigenschappen, zoals baarden, bepalen", zegt Rob Brooks, evolutiebioloog aan de Universiteit van New South Wales. De ene is als het je een voordeel geeft in competitie met andere leden van hetzelfde geslacht, en de andere is dat het je aantrekkelijk maakt voor leden van het andere geslacht”, vervolgt hij. Baarden lijken in beide categorieën te kunnen passen, erkent de bioloog. En dat overmatige haar aantrekkelijk is, dat geldt zelfs niet eens alleen voor mensen. “Leeuwen hebben hun beroemde manen, en veel andere primaten hebben opvallend gezichtshaar”, zegt Brooks. 

Hebben vrouwen wel een baard nodig?

Het lijkt dus duidelijk dat baarden op seksueel vlak sterke voordelen heeft, maar is dat ook echt de reden dat baarden op deze manier geëvolueerd zijn? Nou, als we Robert Foley van de Cambridge University mogen geloven, moeten we een heel andere vraag stellen. Namelijk niet waarom mannen baarden zijn gaan groeien, maar juist waarom vrouwen al dat lichaamshaar is begonnen te verliezen. “Als we teruggaan naar onze evolutionaire oorsprong en denken aan het feit dat we voorouders delen met apen, is het unieke aan mensen dat we ons haar hebben verloren. Daarom wordt een mens soms ook wel 'de naakte aap' genoemd”, vertelt hij. 

Lees ook: Dit is wat vrouwen écht vinden van mannen met baarden...

Compleet haarloos zijn we natuurlijk niet. Veel delen van ons lichaam zijn gewoon behaard gebleven, zoals ons hoofd, onze oksels en onze schaamstreek. We hebben dus nog steeds haar, maar het is simpelweg véél minder geworden. “Vrijwel zeker omdat het met name een adaptief voordeel gaf, het helpt koel te blijven en wordt mogelijk gerelateerd aan een meer rechtopstaande houding en aan een veel actievere levensstijl”, vertelt Foley. Dus nu de hamvraag: waarom zijn we niet allemaal even haarloos? 

Testosteron en oestrogeen

Om dit te beantwoorden wordt het een klein beetje ‘wetenschappelijk’. Wetenschappers die werkzaam zijn op het gebied van neurowetenschappen stellen dat mannen dik gezichtshaar hebben in de vorm van snorren en baarden om een ​​zeer specifieke reden. Het begin van gezichtshaar voor zowel mannen als vrouwen begint in de hypothalamus - een gedeelte aan de basis van de hersenen. 

De hypothalamus stuurt signalen naar een klier genaamd de hypofyse en de hypofyse stuurt vervolgens weer signalen die de eierstokken bij meisjes en de testikels bij jongens activeren. Je hebt misschien op school geleerd dat de eierstokken helpen bij de productie van een hormoon oestrogeen bij meisjes. Aan de andere kant helpen de testikels bij jongens een hormoon te produceren dat testosteron wordt genoemd. De activiteit van deze twee hormonen helpt ons lichaam met veel verschillende functies. 

Jongens worden meer "mannelijk" met een toename van testosteronniveaus, terwijl de verhoogde oestrogeenniveaus meisjes "vrouwelijker" maken. Veel studies hebben aangetoond dat de grote hoeveelheden testosteron in het lichaam de snelle en snelle groei van gezichtshaar stimuleren. Omdat meisjes meer oestrogeen hebben dan testosteron, is hun haargroei in het gezicht niet zo productief.

Lees ook: Wetenschap wijst uit: (veel) alcohol drinken maakt je aantrekkelijk!

Gezichtshaar hebben we allemaal!

Dit is dan ook de reden dat meisjes die last hebben van gezichtsbeharing, vaak een hoger testosteronniveau hebben dan normaal. Dus hoewel hogere niveaus van oestrogeen meisjes kunnen helpen hun gezichtshaargroei onder controle te houden, is het hebben van een permanent en volledig haarloos gezicht eigenlijk nooit aan de orde. Iedereen heeft namelijk gezichtshaar, zowel mannen als vrouwen. 

De reden dat het mannelijk lichaam zó geëvolueerd is dat we al dat lichaamshaar nog steeds nodig hebben, lijkt uiteindelijk toch te maken te hebben met wat Brooks eerder in dit artikel vertelde. “Het komt ook tot stand omdat individuen de eigenschappen selecteren van de mensen met wie ze willen reproduceren, en waarschijnlijk is het het geval dat haarverlies, een belangrijk kenmerk van de mens, belangrijker wordt bij het selecteren voor vrouwen omdat het hen aantrekkelijker maakt”, zegt Foley. 

Mocht je bang zijn dat je als man zonder baard buiten de boot valt, dan heeft Brooks goed nieuws voor je. “Wanneer er veel mannen met baarden in je omgeving zijn, dan vinden vrouwen gadgeschoren mannen juist aantrekkelijker. En als er juist veel gladgeschoren mannen in de buurt zijn, dan zijn baarden weer aantrekkelijker. Het is echt niet zo dat één bepaalde stijl ooit de beste zal worden”.